Kongres INTERSKI do LEVI w Finlandii

Pracownik SWFiS, trener narciarstwa – dr Piotr Ogarzyński

W dniach 26 marca do 1 kwietnia 2023 miałem przyjemność, dzięki uprzejmości SWFiS UAM, które umożliwiło mi wyjazd, uczestniczenia w Kongresie INTERSKI w fińskim LEVI. 

Kongres INTERSKI jest największą tego rodzaju imprezą, skupiającą cały „przemysł” sportów śnieżnych. Jest to forum wymiany doświadczeń dotyczących rozwiązań technicznych, technologicznych, biznesowych oraz procedur bezpieczeństwa i wszystkich gałęzi powiązanych ze sportami śnieżnymi. INTERSKI jest organizacją, która skupia pod sobą trzy organizacje międzynarodowe: ISIA (instruktorzy zawodowi), IFSI (Instruktorzy Amatorzy – instruktorzy przypisani do klubów narciarskich) oraz IAESS (Instruktorzy pracujący w ramach szkolnictwa wyższego).
INTERSKI pomimo nazwy, skupia wszelkie sporty śnieżne uprawiane w ośrodkach górskich, tj. narciarstwo alpejskie, narciarstwo klasyczne, telemark i snowboard.

Kongres odbywa się na 3 płaszczyznach:

1. Pokazów techniki jazdy poszczególnych państw – swego rodzaju pokaz umiejętności jazdy na nartach, jazda synchroniczna, przeplatana elementami szkolenia.
2. Warsztatów na śniegu lub warsztatów poprzedzonych krótkim wykładem. Zajęcia tego typu dotyczyły przede wszystkim metodyki nauczania jazdy na nartach.
3. Wykładów w centrum konferencyjnym dotyczących całego przemysłu sportów śnieżnych.

Polskie Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Narciarstwa PZN wyznaczyło mnie do przeprowadzenia wykładu z warsztatami na śniegu pt.: „Bezpieczeństwo na stoku a widzenie peryferyjne”, które wcześniej prezentowałem w Polsce i zostało ocenione pozytywnie, jako warte zaprezentowania na forum międzynarodowym.
W przygotowaniach do warsztatów pomógł mi Pan prof. Ryszard Naskręcki oraz Pani dr Monika Czaińska z Pracowni Fizyki Widzenia i Optometrii Wydziału Fizyki UAM.
Warsztaty miałem okazję prezentować dwukrotnie, ponieważ organizator po konsultacji poprosił mnie o prezentację w dwóch oficjalnych językach INTERSKI (angielskim i niemieckim). Wyraziłem zgodę, przez co miałem nieco więcej pracy, ale dwa razy tyle satysfakcji.

Celem warsztatów była nauka widzenia peryferyjnego.

Pomysł na warsztaty zrodził się z faktu, że około 15% wszystkich bardzo ciężkich wypadków na stokach jest wynikiem kolizji. Kwestią do rozwiązania była skuteczna obserwacja stoku przez narciarza w celu uniknięcia właśnie tych kolizji.
Proces nauki zadania ruchowego angażuje widzenie centralne, które jest bardzo precyzyjne, jednak wolne, a poprzez to mniej przydatne, jeśli wymagana jest szybka reakcja na stoku.
Jeśli już nauczymy się zadania ruchowego, nasze widzenie automatycznie przechodzi z widzenia centralnego na peryferyjne, które pozwala nam na szybszą reakcję. Jednak widzenie peryferyjne jest zawodne. Dlatego stosując właściwą strategię obserwacji stoku, możemy pomóc niedoskonałości widzenia peryferyjnego i poprzez to, zmniejszyć prawdopodobieństwo kolizji.

Efektami ćwiczeń strategii obserwacji oprócz szybszej reakcji na zmieniającą się sytuację są:
1. lepsza orientacja przestrzenna
2. bardziej świadome korzystanie z czucia kinestetycznego
3. bardziej ergonomiczna pozycja narciarza podczas jazdy

Prezentacja teorii trwała około 20 minut, następnie był krótki czas na dyskusję, a po tym, 1,5 godzinne warsztaty na stoku ze mną i moimi 3 asystentami polskiej ekipy instruktorów, którzy pomogli mi w chwili wolnej pomiędzy swoimi występami jazdy technicznej.

Zajęcia okazały się wielkim sukcesem całej mojej drużyny, a szczególną radość sprawiły nam słowa uznania ze strony reprezentantów krajów alpejskich, którzy to już z „niejednego narciarskiego pieca jedli”.
Cały tydzień minął bardzo intensywnie na uczestnictwie w wykładach i warsztatach innych ekip. Miałem też chwile dla siebie, żeby pozwiedzać okolicę, poznać miejscowych oraz uczestników kongresu z całego świata i nawiązać ciekawe kontakty, a także sam pojeździć na nartach na niewysokich, ale urokliwych górach dalekiej Laponii oraz na nartach biegowych w bezlistnych brzozowych lasach, w słońcu i przy -15°C. Czasu miałem wiele, wszak o tej porze roku słońce wstaje około 5:00, a zachodzi po 20:00.